Korozyon Nedir, Nasıl Oluşur ve Çeşitleri Nelerdir?

 

Korozyon Nedir?

Korozyon, metal veya metal alaşımlarının oksidasyon veya diğer kimyasal reaksiyonlar sonucu aşınma sürecidir. Bu durum, metallerin yapısal bütünlüğünü kaybetmesine ve zamanla zayıflamasına neden olur. Örneğin, demirin paslanması ve alüminyumun oksitlenmesi yaygın korozyon örneklerindendir.

 

Korozyon Nasıl Oluşur ve Ne Sebep Olur?

Korozyonun oluşumu, metal yüzeyinde bir oksijen tabakasının oluşmasıyla başlar. Bu oksijen tabakası, metalin yüzeyiyle reaksiyona girerek metal oksit veya diğer kimyasal bileşikler oluşturur. Korozyonun hızlanması ise çevresel koşullara, kullanılan malzemenin türüne ve yüzey koruma yöntemlerine bağlıdır. Özellikle nemli ve tuzlu ortamlarda korozyon daha hızlı gelişir. Metal yüzey işlem kimyasalları ve korozyon inhibitörleri, bu süreci yavaşlatmak için kullanılır.

Korozyon Çeşitleri Nelerdir?

Korozyonun birçok çeşidi bulunmaktadır. Bu yüzden, her bir çeşidin farklı oluşum mekanizmaları ve etkileri vardır. İşte başlıca korozyon çeşitleri ve açıklamaları:

Üniform Korozyon (Homojen Dağılımlı – Eşit Dağılımlı): Bu korozyon türü, metal yüzeyinin her yerinde eşit şekilde dağılır. Bu durum, genellikle çevresel faktörlerin homojen dağılımından kaynaklanır. Metal yüzeyinde gözle görülür bir aşınma olur ve korozyon oranı tüm yüzey boyunca aynı kalır.

Galvanik Korozyon: Farklı metallerin bir araya gelmesiyle oluşur. Daha aktif olan metal, daha az aktif olana göre daha hızlı korozyona uğrar. Bu yüzden, galvanik korozyonun önlenmesi için metallerin uygun şekilde izole edilmesi önemlidir. Bununla birlikte, galvanik çiftlerin dikkatlice seçilmesi de bu korozyon türünü engelleyebilir.

Çukurcuk Korozyonu: Metal yüzeyinde küçük ve derin çukurların oluşması ile karakterizedir. Bu korozyon türü genellikle paslanmaz çeliklerde görülür ve çok yerel bir etkiye sahiptir. Metal yüzeyinin sadece belirli bölgelerinde derin çukurcuklar oluşur.

Aralık Korozyonu: Metal yüzeyinde dar aralıkların bulunduğu yerlerde meydana gelir. Bu aralıklar, genellikle nemli ve tuzlu ortamlarda korozyon hızını artırır. Bu yüzden, metal parçaların birbirine sıkıca oturtulması ve aralıkların kapatılması önemlidir.

Seçimli Korozyon: Bu tür korozyon, metalin belirli bileşenlerinin diğerlerinden daha hızlı korozyona uğraması sonucunda oluşur. Özellikle alaşımlarda görülen bu tür korozyon, malzemenin mekanik özelliklerini zayıflatabilir.

Taneler arası Korozyon: Metalin taneleri arasındaki sınır bölgelerinde oluşur. Bu korozyon türü, genellikle kaynak bölgelerinde ve ısıl işlem görmüş metallerde ortaya çıkar. Taneler arası korozyon, malzemenin yapısal bütünlüğünü ciddi şekilde zayıflatabilir.

Erozyonlu Korozyon: Metal yüzeyinde fiziksel aşınma ve kimyasal reaksiyonların birleşmesi sonucu meydana gelir. Bu korozyon türü, metal yüzeyinin hızlı aşınması ile karakterizedir ve genellikle yüksek hızda akan sıvılar veya partiküllerle temas eden yüzeylerde görülür.

Korozyon Önleme Yöntemleri Nelerdir?

Korozyonun önlenmesi için çeşitli yöntemler kullanılabilir. İşte bazı etkili yöntemler:

Uygun Malzeme Seçimi: Korozyona karşı dirençli malzemelerin kullanılması, korozyonu önlemek için etkili bir yöntemdir.

Alaşım Elementi Katma: Alaşıma korozyon direncini artıracak elementlerin eklenmesi, malzemenin ömrünü uzatır.

Isıl İşlem: Metalin ısıl işlemle güçlendirilmesi ve yüzey özelliklerinin iyileştirilmesi, korozyonu önler.

Uygun Tasarım: Korozyona karşı dirençli tasarımların seçilmesi, korozyon riskini azaltır.

Katodik Koruma: Metalin katot olarak kullanılması, korozyonun önlenmesine yardımcı olur.

Anodik Koruma: Anodik koruma yöntemiyle metalin korunması, korozyonu önler.

Korozyon İnhibitörü Kullanılması: Korozyon inhibitörlerinin kullanılması, kimyasal reaksiyonları yavaşlatarak korozyonu engeller.

Yüzey Kaplama: Metal yüzeyine kaplama uygulanması, korozyonu önlemek için etkili bir yöntemdir.

Metal Kaplamalar

Sıcak daldırma: Metalin, erimiş bir kaplama maddesine daldırılması.

Elektrokaplama: Metal yüzeyine elektrolitik bir yöntemle kaplama yapılması.

Difüzyon: Kaplama maddesinin metal yüzeyine difüze edilmesi.

Metal Olmayan Kaplamalar 

Metal yüzeyine uygulanan polimerik veya seramik kaplamalar, korozyona karşı koruma sağlar.

Ayrıca, metal yüzey işlem kimyasallarının kullanımı, korozyonu önlemede etkili bir yöntemdir. Bu kimyasallar, metal yüzeylerini korozyonun zararlı etkilerinden koruyarak malzemelerin ömrünü uzatır. Bunun yanı sıra, pas sökücü ürünler de metallerin yüzeyindeki korozyonu temizleyerek korunmasına yardımcı olur.