Korozyon Nedir?
Korozyon, metal veya metal alaşımlarının oksidasyon veya
diğer kimyasal reaksiyonlar sonucu aşınma sürecidir. Bu durum, metallerin
yapısal bütünlüğünü kaybetmesine ve zamanla zayıflamasına neden olur. Örneğin,
demirin paslanması ve alüminyumun oksitlenmesi yaygın korozyon
örneklerindendir.
Korozyon Nasıl Oluşur ve Ne Sebep Olur?
Korozyonun oluşumu, metal yüzeyinde bir oksijen tabakasının
oluşmasıyla başlar. Bu oksijen tabakası, metalin yüzeyiyle reaksiyona girerek
metal oksit veya diğer kimyasal bileşikler oluşturur. Korozyonun hızlanması ise
çevresel koşullara, kullanılan malzemenin türüne ve yüzey koruma yöntemlerine
bağlıdır. Özellikle nemli ve tuzlu ortamlarda korozyon daha hızlı gelişir.
Metal yüzey işlem kimyasalları ve korozyon inhibitörleri, bu süreci yavaşlatmak
için kullanılır.
Korozyon Çeşitleri Nelerdir?
Korozyonun birçok çeşidi bulunmaktadır. Bu yüzden, her bir
çeşidin farklı oluşum mekanizmaları ve etkileri vardır. İşte başlıca korozyon
çeşitleri ve açıklamaları:
Üniform Korozyon (Homojen Dağılımlı – Eşit Dağılımlı): Bu
korozyon türü, metal yüzeyinin her yerinde eşit şekilde dağılır. Bu durum,
genellikle çevresel faktörlerin homojen dağılımından kaynaklanır. Metal
yüzeyinde gözle görülür bir aşınma olur ve korozyon oranı tüm yüzey boyunca
aynı kalır.
Galvanik Korozyon: Farklı metallerin bir araya gelmesiyle
oluşur. Daha aktif olan metal, daha az aktif olana göre daha hızlı korozyona
uğrar. Bu yüzden, galvanik korozyonun önlenmesi için metallerin uygun şekilde
izole edilmesi önemlidir. Bununla birlikte, galvanik çiftlerin dikkatlice
seçilmesi de bu korozyon türünü engelleyebilir.
Çukurcuk Korozyonu: Metal yüzeyinde küçük ve derin
çukurların oluşması ile karakterizedir. Bu korozyon türü genellikle paslanmaz
çeliklerde görülür ve çok yerel bir etkiye sahiptir. Metal yüzeyinin sadece
belirli bölgelerinde derin çukurcuklar oluşur.
Aralık Korozyonu: Metal yüzeyinde dar aralıkların bulunduğu
yerlerde meydana gelir. Bu aralıklar, genellikle nemli ve tuzlu ortamlarda
korozyon hızını artırır. Bu yüzden, metal parçaların birbirine sıkıca
oturtulması ve aralıkların kapatılması önemlidir.
Seçimli Korozyon: Bu tür korozyon, metalin belirli
bileşenlerinin diğerlerinden daha hızlı korozyona uğraması sonucunda oluşur.
Özellikle alaşımlarda görülen bu tür korozyon, malzemenin mekanik özelliklerini
zayıflatabilir.
Taneler arası Korozyon: Metalin taneleri arasındaki sınır
bölgelerinde oluşur. Bu korozyon türü, genellikle kaynak bölgelerinde ve ısıl
işlem görmüş metallerde ortaya çıkar. Taneler arası korozyon, malzemenin
yapısal bütünlüğünü ciddi şekilde zayıflatabilir.
Erozyonlu Korozyon: Metal yüzeyinde fiziksel aşınma ve
kimyasal reaksiyonların birleşmesi sonucu meydana gelir. Bu korozyon türü,
metal yüzeyinin hızlı aşınması ile karakterizedir ve genellikle yüksek hızda
akan sıvılar veya partiküllerle temas eden yüzeylerde görülür.
Korozyon Önleme Yöntemleri Nelerdir?
Korozyonun önlenmesi için çeşitli yöntemler kullanılabilir.
İşte bazı etkili yöntemler:
Uygun Malzeme Seçimi: Korozyona karşı dirençli malzemelerin
kullanılması, korozyonu önlemek için etkili bir yöntemdir.
Alaşım Elementi Katma: Alaşıma korozyon direncini artıracak
elementlerin eklenmesi, malzemenin ömrünü uzatır.
Isıl İşlem: Metalin ısıl işlemle güçlendirilmesi ve yüzey
özelliklerinin iyileştirilmesi, korozyonu önler.
Uygun Tasarım: Korozyona karşı dirençli tasarımların
seçilmesi, korozyon riskini azaltır.
Katodik Koruma: Metalin katot olarak kullanılması,
korozyonun önlenmesine yardımcı olur.
Anodik Koruma: Anodik koruma yöntemiyle metalin korunması,
korozyonu önler.
Korozyon İnhibitörü Kullanılması: Korozyon inhibitörlerinin
kullanılması, kimyasal reaksiyonları yavaşlatarak korozyonu engeller.
Yüzey Kaplama: Metal yüzeyine kaplama uygulanması, korozyonu
önlemek için etkili bir yöntemdir.
Metal Kaplamalar
Sıcak daldırma: Metalin, erimiş bir kaplama maddesine
daldırılması.
Elektrokaplama: Metal yüzeyine elektrolitik bir yöntemle
kaplama yapılması.
Difüzyon: Kaplama maddesinin metal yüzeyine difüze edilmesi.
Metal Olmayan Kaplamalar
Metal yüzeyine uygulanan polimerik
veya seramik kaplamalar, korozyona karşı koruma sağlar.
Ayrıca, metal yüzey işlem kimyasallarının kullanımı,
korozyonu önlemede etkili bir yöntemdir. Bu kimyasallar, metal yüzeylerini
korozyonun zararlı etkilerinden koruyarak malzemelerin ömrünü uzatır. Bunun
yanı sıra, pas sökücü ürünler de metallerin yüzeyindeki korozyonu temizleyerek
korunmasına yardımcı olur.